De Zomerschool draait. 120 leerlingen van zo’n 40 verschillende basisscholen in Amsterdam Nieuw-West zitten verdeeld over 6 groepen. Bij die verdeling over de groepen is rekening gehouden met het niveau. In drie weken tijd iets neerzetten gaat beter als er niet te veel verschillende niveaus in één groep zitten. Verder hebben we de groepen zo ingericht dat er evenveel jongens als meisjes in een groep zitten en tot slot zijn leerlingen van dezelfde school uit elkaar gehaald. Zo is het voor alle leerlingen spannend en nieuw en is er meer kans op het maken van nieuwe vriendschappen.
Natuurlijk vonden ze het de eerste dag heel eng. Een nieuwe school, allemaal kinderen die je niet kent en dat drie weken lang. Zoals ieder jaar gaat dat sluiten van vriendschap eigenlijk vanzelf, mits je daar maar de voorwaarden voor schept. We hebben daar een paar mooie werkvormen voor bedacht en de eerste twee middagen gaan de leerlingen naar Adventure Park waar via sport en spel de leerlingen verder kennismaken en er groepen worden gesmeed. Voor leerlingen is dit een mooie ervaring, want alle leerlingen van de Zomerschool zitten komend jaar in groep 8, waarna ze de grote stap moeten zetten naar het voortgezet onderwijs.

Op de Zomerschool zijn ook ouders welkom. Er worden ouderbijeenkomsten georganiseerd waarop informatie over de Zomerschool wordt gegeven. Vrijdag was de eerste inhoudelijke bijeenkomst. Er is verteld wat de leerlingen leren, het materiaal is getoond en ouders konden vragen stellen.
Het was een prettige bijeenkomst die goed met de ouders was voorbereid door de medewerkers van Ink8.
De betrokkenheid van de ouders is groot, althans, dat geldt voor de 60 ouders die aanwezig waren.

Natuurlijk hebben we ook al de eerste incidentjes gehad. Er blijken toch altijd weer leerlingen op de Zomerschool te zitten die het zelf eigenlijk niet willen. Hoewel wij aan de basisscholen die leerlingen aanmelden vragen erop te letten dat leerlingen zelf willen en niet worden gedwongen door ouders, slippen er altijd leerlingen tussendoor waarbij dat toch het geval is. Deze leerlingen ontsporen snel en hebben de eerste waarschuwingen al binnen. Na twee waarschuwingen moeten de ouders op school komen, worden afspraken gemaakt en volgt de laatste waarschuwing. Bij een volgend incident hoeft de leerling niet meer terug te komen.
We hebben al een paar jaar ervaring en weten dat dit beleid goed werkt. We kunnen dit lik-op-stuk-beleid hanteren omdat de Zomerschool geen leerplicht kent. Leerlingen mogen komen en ze weten dat leren alleen maar gaat lukken als ze daar zich daar zelf ook voor willen inspannen. Dat is hen goed uitgelegd tijdens de kennismakingsbijeenkomst en vervolgens hebben leerkracht, leerlingen en ouders een contract ondertekend.

Deze week moesten er een paar ouders op school komen voor een goed gesprek.
Eén leerling bleek de ADHD-medicijnen niet te slikken omdat het Ramadan is. Er is afgesproken dat de medicijnen moeten worden ingenomen, zo niet, dan kan de leerling beter maar niet meer komen. Eén leerling blijkt zelf eigenlijk niet zo te willen. De andere jongens (ja, het zijn allemaal jongens) zitten niet zo lekker in hun vel omdat ze mee willen doen aan de Ramadan of ze zijn meer bezig met machogedrag dan leren en deelnemen. Met deze leerlingen en hun ouders (moeders) zijn afspraken gemaakt. We kijken het nog één keer aan.
Bij één van die gesprekken zat een jongetje van 11 jaar onderuitgezakt ongeïnteresseerd op zijn stoel. Hij keek zijn moeder neerbuigend aan, terwijl zijn moeder probeerde te redden wat er te redden viel. We moeten zien hoe het komende week gaat, maar het was niet prettig om te zien dat dit jongetje geen respect heeft voor zijn moeder en haar gezag tanende is.

Waarom zijn we zo strak en principieel?
De Zomerschool duurt maar drie weken en moet voor alle leerlingen en leerkrachten een mooie ervaring zijn. We willen in een korte periode van drie weken ook veel doen: dus veel leren, de kennis van de wereld uitbreiden en er tegelijkertijd een hele mooie tijd van maken. De meeste leerlingen zitten ook met die intentie in de klas: ze willen zelf hard werken en de sfeer goed en gezellig houden. Ze weten dat ze een achterstand hebben op bepaalde onderdelen, ze willen graag een goed advies krijgen in groep 8, dus willen er alles aan doen.
Als een leerkracht in zo’n korte periode dan voortdurend politieagent moet spelen of het leerproces moet stilleggen omdat de aandacht steeds moet uitgaan naar één of twee verstoorders van de orde, dan lijden alle leerlingen daaronder. Het leerproces van alle leerlingen wordt daarmee verstoord, en dat willen we niet.

Tijdens de ouderbijeenkomst stelde een moeder de vraag hoe we omgingen met ordeverstoring. Toen ik ons beleid uitlegde kreeg ik veel bijstand uit de zaal, er ging bijna een gejuich op: gingen alle scholen hier zo maar mee om!
Tja, het is zo dat veel scholen lang doormodderen met leerlingen, ten koste van alle goedwillende leerlingen en ouders, maar reguliere basisscholen kunnen zich ook niet de vrijheid permitteren die wij hebben. Bij ons geldt geen leerplicht. Wij kunnen een leerling meteen verwijderen.
Aan de andere kant denk ik dat veel scholen veel meer kunnen doen om alle ouders bij het leerproces te betrekken en tips te geven. Wij ervaren op de Zomerschool jaarlijks dat ouders die uitleg en tips op prijs stellen en op waarde schatten. Het is namelijk al het derde jaar dat ik na afloop van de ouderbijeenkomst door ouders word aangesproken omdat zij willen melden dat zij tijdens de Zomerschool meer informatie hebben gekregen dan op de basisschool van hun kinderen.

Op verzoek van de ouders vindt er nog een bijeenkomst plaats die gaat over schoolkeuze, het item in groep 8 natuurlijk. Ook daarvoor zijn al veel vragen verzameld die we gaan behandelen en we nemen samen de schoolkeuzegids door. Ook dan zullen we nog een keer benadrukken hoe belangrijk de eigen inzet van leerlingen is om succesvol te kunnen en willen zijn op het voortgezet onderwijs en wat ouders kunnen doen om de motivatie en het doorzettingsvermogen van hun kinderen te bevorderen of te vergroten.