Gemiddeld verliezen leerlingen tijdens de zomervakantie twee maanden leertijd op het gebied van leesvaardigheid en andere cognitieve vaardigheden. Kortom, zes weken zomervakantie betekent in veel gevallen geen stilstand, maar teruggang.
In veel steden worden Zomerscholen voor basisschool leerlingen georganiseerd. De plaatsen zijn beperkt en als jouw kind niet is geplaatst, wat kun je dan als ouder het beste ondernemen om verlies van kennis en vaardigheden te beperken in de zomervakantie?
Hieronder staan enkele suggesties. Bedenk van te voren welke activiteiten je gaat ondernemen en zorg voor een leuke mix van uitstapjes en thuis-doe-dingen zodat er wekelijks twee of drie activiteiten op het programma staan. Heb je contact met ouders van school of in je straat? Misschien kunnen jullie elkaar steunen en taken verdelen?
Om leesvaardigheid vast te houden is lezen natuurlijk een must. Ga samen naar de bibliotheek en kies 10 boeken uit die je drie weken mag lenen. Natuurlijk zitten daar niet alleen leesboeken bij. Eén of twee (voor)leesboeken zijn wel voldoende om de leesvaardigheid op peil te houden. Kies meteen boeken uit voor jezelf, zodat je het goede voorbeeld geeft en dagelijks twee keer een moment uitkiest om samen te lezen. Dat kan thuis op de bank, maar ook in de tuin, in het park of op het strand. Kinderen die zien dat ouders lezen en zo onbewust seinen dat lezen leuk is, zijn eerder geneigd om zelf ook te lezen.
Tien boeken, waarvan twee leesboeken, dat betekent dus acht boeken uit andere kasten: opzoekboeken, bladerboeken, prentenboeken, boeken over ruimtevaart, het weer, dieren en de natuur, technische snufjes. Neem in ieder geval boeken mee waar proefjes in staan die je samen thuis (of buiten) kunt doen (windroos maken, watermeter enzovoort).
Kinderen vinden het fijn om samen te koken, te bakken, te knutselen, dus iets te maken. In de bibliotheek staat een ruime sortering aan boeken die stap voor stap laten zien hoe je iets maakt met papier, hout, touw, afval. Kies samen twee of drie ‘maakboeken’ uit. Ga je thuis iets maken uit het boek, bespreek dan eerst samen wat je nodig hebt. Soms kiezen kinderen hele fancy of hele moeilijke objecten om mee te beginnen. In plaats van die bot af te wijzen omdat de stress je al naar de keel grijpt, kun je beter samen overwegen of je dat wel kunt maken. Uiteindelijk kun je samen besluiten dat het te moeilijk is omdat je de spullen of gereedschappen niet hebt of dat je niet ervaren genoeg bent om het te begeleiden. Door te overleggen kom je hier vast samen wel uit. Hier een link naar een boekje dat kan helpen bij het maken. LINK
Kinderen gaan tijdens de zomervakantie ook een beetje terug in het vermogen om te leren als zij niet voortdurend geprikkeld worden. Dat prikkelen hoeft niet met lesjes uit leerboeken. Puzzelen, spelletjes spelen, samen op verkenning in het park, het bos of de polder zijn al prikkelend genoeg als er maar iets te doen is. Laat de uitstapjes niet te lang duren en bedenk een thema. Hoeveel verschillende vogels kunnen we spotten? Kunnen we sporen van dieren vinden op de grond? In de bibliotheek kun je vast een leuk boek vinden dat hier goede tips voor geeft.
Ga eens naar een ander deel van de stad waar je woont of als je in de provincie woont, bezoek een stad en let samen eens op de verschillen tussen deze leefomgeving en die van jezelf. Waar zit dat verschil dan in? Buitenactiviteiten en praten over wat je ziet houden de hersenen actief en bevorderen het concentratievermogen.
Ook als je zelf niets met techniek hebt, is het voor kinderen leuk om daar wel iets aan te doen. Er zijn leuke setjes te koop om samen iets in elkaar te knutselen. Die setjes zijn te koop in verschillende soorten en maten met bijbehorende prijzen, d.w.z. van goedkoop tot schreeuwend duur. In iedere provinciestad is wel één speelgoedwinkel die zich heeft gespecialiseerd op dit terrein. Anders biedt internet uitkomst: Tip 1 Tip 2 Tip 3
Zelf iets bouwen of in elkaar zetten bevordert het creatieve leervermogen van kinderenen houdt de hersenen lenig. Het gaat niet alleen om een handleiding lezen, je moet een handleiding ook kunnen begrijpen en volgen en overgaan tot een handeling. Bij dit soort activiteiten zijn er altijd tegenslagen en het gaat er juist om dat kinderen daarmee om leren gaan. Zo worden ze sterker in het problemen overwinnen en knelpunten oplossen als iets niet meteen lukt.
Veel plezier!
Toch een beetje vreemd dat de kinderen in onderwijstopland Finland (twee à drie maanden zomervakantie) daar blijkbaar geen last van hebben.
Misschien. Is dat in Finland onderzocht? Het gekke is dat er nagenoeg geen onderzoek wordt gedaan naar het verlies van vaardigheden in de vakantie.
Veel leerkrachten herkennen het en zien dat er grote verschillen zijn. We weten in ieder geval dat achterstandsleerlingen er meer ‘last’ van hebben.